Verhoging overtredingen arbeidswetten
Het kabinet reageert op het SEO-rapport ‘Hard waar het moet, zacht waar het kan’ met een duidelijke koers: de boetes voor overtredingen van arbeidswetten gaan omhoog. Minister Van Hijum (SZW) verhoogt de normbedragen met zo’n 18 procent, als correctie op de inflatie van de afgelopen jaren. Ook wordt er voortaan jaarlijks geïndexeerd, zodat de boetes hun waarde blijven houden.
Volgens het rapport werken hogere boetes alleen als de pakkans groot genoeg is én bedrijven voldoende kennis en capaciteit hebben om de wet na te leven. Daarbij is niet elke overtreder kwaadwillend. Veel werkgevers willen wel voldoen aan de regels, maar weten simpelweg niet precies hoe of hebben er niet de middelen voor.
Tijdens onze inspecties voor onder andere het SNA-keurmerk zien we vaak overtredingen van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav), zoals blijkt uit boeterapporten van de Nederlandse Arbeidsinspectie. Die overtredingen zijn meestal geen bewuste fraude, maar het gevolg van onwetendheid of onvolledige administratie.
Een veelvoorkomende fout is dat werkgevers geen kopie van het identiteitsdocument van een derdelander geven aan de inlener of opdrachtgever. Volgens artikel 15 van de Wav zijn ze daartoe wel verplicht. Ook komt het voor dat een werkgever iemand aanneemt met een verblijfsvergunning uit een ander EU-land, zonder te beseffen dat de werknemer de nationaliteit van een derdeland heeft. In beide situaties is sprake van een overtreding, ook al ontbreekt de opzet.
Een ander voorbeeld is persoonsverwisseling op de werkplek. Iemand identificeert zich correct bij indiensttreding, maar uiteindelijk verschijnt er een familielid of bekende op de werkvloer. De werkgever denkt dat het om dezelfde persoon gaat. Tijdens een controle blijkt dat de feitelijk werkzame persoon niet degene is die zich oorspronkelijk heeft gelegitimeerd. Ook dit wordt aangemerkt als overtreding van de Wav.
Toch leiden dit soort situaties binnen de huidige wetgeving vaak tot hoge boetes, soms met gevolgen voor de SNA-certificering van het bedrijf. Hiermee wordt zichtbaar hoe ook bonafide ondernemers tegen problemen aanlopen, terwijl ze juist wél willen voldoen aan de regels. Dit onderstreept het belang van een stevig, geloofwaardig systeem waarin certificering en handhaving elkaar versterken. Certificering helpt om bewustwording te vergroten en processen goed in te richten. Handhaving blijft nodig om misstanden op te sporen, ook bij ogenschijnlijk kleine afwijkingen.
Het kabinet zet terecht in op het aanpakken van misstanden en het beschermen van kwetsbare werknemers. Tegelijkertijd is een handhavingsaanpak nodig die recht doet aan de praktijk. Differentiatie, zoals SEO ook aanbeveelt, werkt beter. Denk aan een getrapte aanpak, waarbij bij lichte of eerste overtredingen ruimte is voor waarschuwingen en begeleiding. Dat bevordert bewustwording en naleving, zonder dat er meteen hoge boetes volgen.
Bij ernstige of opzettelijke overtredingen is juist een harde lijn nodig. Dan moet de pakkans hoog zijn en de boete echt pijn doen. Alleen zo houd je malafide partijen uit de markt.
Als keurmerkorganisatie blijven we inzetten op duidelijke uitleg, praktische ondersteuning en inspecties met oog voor rechtvaardigheid en proportionaliteit. Zo helpen we bedrijven om de regels beter na te leven én voorkomen we onnodige fouten.
De verhoogde boetebedragen onderstrepen het belang van juiste documentatie en tijdige actie. Onze experts helpen je graag om risico’s te verkleinen en goed voorbereid te zijn op een SNA-inspectie.
Heb je vragen? Neem gerust contact met ons op.
